Η παγκόσμια πρακτική κομβικής ανάπτυξης αναπτύσσεται στη βάση της σημειακής χωροθέτησης των υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας. Συγκεκριμένα, προηγείται η διασύνδεση των εθνικών δικτύων, ακολουθεί η ανάπτυξη σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο με τελικό σκοπό την ένταξη στο διεθνές φυσικό διαδίκτυο μέσα από τη διασύνδεση κόμβων υψηλής δυναμικότητας φορτίων. Όμως, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι επιπτώσεις στις εμπορευματικές μεταφορές, από μια πιθανή μελλοντική συμφόρηση που μπορεί να προκληθεί από την αδυναμία εφαρμογής μιας ολιστικής προσέγγισης στο σχεδιασμό των χρήσεων γης και των εμπορευματικών μεταφορών.

Σε επίπεδο ιδιωτών, οι επιχειρήσεις εφαρμόζουν αυξητικά το outsourcing ως μια προσπάθεια προσαρμογής της προσφοράς με τη ζήτηση, μέσα από ευέλικτες επιχειρηματικές διαδικασίες, αυξάνοντας τις μεταφορικές τους ανάγκες. Τα ιδιωτικά κεφάλαια επενδύονται στην αύξηση χωρητικότητας υποδομών εφοδιαστικής σε λιμάνια, Εμπορευματικά Κέντρα, σιδηρόδρομους, οδικούς συρμούς, αλλαγές μέσων κλπ και βελτίωση της αποδοτικότητάς τους. Αξιοποιούν καλύτερα τους πόρους του συστήματος, την οργάνωση των επιχειρήσεων και τη συγκέντρωση των εμπορευμάτων προς όφελος της εφοδιαστικής ταχύτητας, ενώ συμμετέχουν μαζί με το δημόσιο στη στρατηγική χωροθέτηση εμπορευματικών κέντρων. Επιστρέφουμε δηλαδή στις αστικού τύπου διεκδικήσεις, διεκδικώντας τη δημιουργία μηχανισμού συνεργασίας μεταξύ πολιτών, ιδιωτικού τομέα και κυβερνήσεων, εστιάζοντας στη μείωση του ανοίγματος μεταξύ των τοπικών, εθνικών και γεωστρατηγικών προτεραιοτήτων. Οι χρήστες του συστήματος πρέπει να επικοινωνούν με όσους χαράσσουν την πολιτική.

Σε επίπεδο δημοσίου, η ενδεδειγμένη λύση οργάνωσης της εμπορευματικής μεταφοράς οδηγεί στην ανάπτυξη κομβικού δικτύου με υψηλής δυναμικότητας εμπορευματικές υποδομές. Οι δημόσιες επενδύσεις κατευθύνονται στη δημιουργία ενός μεταφορικού συστήματος που να αντικατοπτρίζει τον τρόπο λειτουργίας των μέσων σε παγκόσμιο, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό δίκτυο υπηρεσιών και δραστηριοτήτων. Η συνεχής αστικοποίηση με υψηλές συγκεντρώσεις ανθρώπων παγκοσμίως δημιουργεί διαδρόμους υψηλών ρυθμών ανάπτυξης. Η αύξηση πληθυσμιακής πυκνότητας της Ανατολικής Ευρώπης, της Τουρκίας, των Βαλκανίων, των χωρών του Πόντου και των πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών, δημιουργεί αντίστοιχες συνθήκες δημιουργίας ζωνών οικονομικής ανάπτυξης όμοιων με της Κεντρικής Ευρώπης ή διεύρυνσής τους προς τα ανατολικά, δημιουργώντας ένα νέο οικονομικό κέντρο. Αν δε ληφθούν μέτρα, για την προβλεπόμενη αύξηση του πληθυσμού, θα αντιμετωπίσουμε εξαιρετικά επιζήμια αποτελέσματα, στον αυξανόμενο παγκόσμιο ανταγωνισμό, στις αστοχίες του συστήματος που θα προκύψει, στην αύξηση του κόστους, στις θέσεις εργασίας και στις μετακινήσεις. Οι επενδύσεις θα εξαφανιστούν, θα υπάρξει μικρότερη πρόσβαση σε ποικιλία των εμπορευμάτων, με παράλληλη υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Η Πράσινη εφοδιαστική αλυσίδα, δεν πρέπει να περιορίζεται στις μικρότερες εκπομπές αερίων των μεταφορικών μέσων. Τα Green Logistics είναι ολόκληρη φιλοσοφία υπέρ του περιβάλλοντος, ξεκινώντας μέσα από την παραγωγή, τη συσκευασία, τον τρόπο μεταφοράς και εναλλαγής μέσων, τη δυνατότητα ανακύκλωσης των υλικών, τη μεταφορά κλπ στοχεύοντας σε μεθόδους συνεχούς και αδιάλειπτης μείωσης της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, ως μια αέναη διαδικασία διερεύνησης τρόπων αειφορίας. Ως αντιπαράδειγμα οι εφοδιαστικές αλυσίδες επιζητούν υψηλές ταχύτητες εξυπηρέτησης που σημαίνει μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες και αντίστοιχα μεγαλύτερη περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Για τον ελληνικό χώρο, που αντικειμενικά δε διαθέτει σημαντική παραγωγική και μεταποιητική δραστηριότητα, οι δραστηριότητες εφοδιαστικής αλυσίδας καθώς και Logistics θα πρέπει να επικεντρωθούν σε υπηρεσίες εξυπηρέτησης εμπορευμάτων τρίτων. Παράλληλα, θα πρέπει οι επιχειρήσεις να στραφούν στην ικανοποίηση των μεταφορικών τους αναγκών, μέσα από τη δημόσια μεταφορά και να απαλλαχθούν από το μεγάλο αριθμό ιδιωτικής χρήσεως οχημάτων, ώστε να διατηρηθεί βιώσιμη η δημόσια μεταφορά, ως απαραίτητο στοιχείο διασφάλισης λειτουργίας της οικονομίας. Η χωροθέτηση των Εμπορευματικών Κέντρων πρέπει να είναι κατάλληλη, ώστε ως κομβικό σημείο να δίδεται η δυνατότητα μελλοντικής χρήσης και ένταξής του στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφοράς ΤΕΝ καθώς και να διατρέχει διευρωπαϊκούς διαδρόμους. Απώτερος στόχος η εξυπηρέτηση (των πληθυσμιακά πυκνών) πυρήνων της βαλκανικής που υλοποιείται μέσω εμπορικών συνασπισμών.

Οι εθνικές οικονομίες ανταγωνίζονται στην παγκόσμια οικονομία μέσα σε μεγάλα trading blocs. Τα Βαλκάνια ανταγωνίζονται ως ένα χωριστό αδιαίρετο bloc εμπορίου και διακίνησης, διαφορετικής ταχύτητας και ωριμότητας από την υπόλοιπη Ευρώπη, προφανώς λόγω καθυστερημένης εφαρμογής της ανοικτής οικονομίας, με την Ελλάδα να υπερτερεί ως Δυτικό Κράτος. Έτσι, η ανάπτυξή μας είναι μακροπρόθεσμα συνδεδεμένη με τα Βαλκάνια. Η παγκόσμια οικονομία αναπτύσσεται με ταχύτερο ρυθμό από ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός, γεγονός που θα δημιουργήσει αύξηση της ζήτησης για αγαθά και πόρους σε όλο τον κόσμο. Έτσι, θα καταλήξουμε σε πολυδαίδαλα δίκτυα σε πολύ μεγάλες εκτάσεις, που θα επηρεάζονται από πάρα πολλούς παράγοντες, με παράλληλη αύξηση αστάθειας του συστήματος μεταφοράς.

Οι τάσεις αυτές πρέπει πρώτιστα να γίνουν αντιληπτές ως προς τη χρησιμότητά τους από τη διοίκηση, ως η μόνη απτή και καινοτομική διέξοδος από την κρίση. Η ανάκαμψη της χώρας μας σύρεται, μέσω της ανάπτυξης των Βαλκανίων με πρωτόγονα μέσα. Κι όμως εμείς ακόμα δεν έχουμε Εμπορευματικό Κέντρο…