1. Από τα σημαντικότερα προβλήματα του κλάδου για τα οποία η ΠΕΕΔ έχει ζητήσει  άμεση λύση είναι η χορήγηση αδειών για φορτηγά ιδιωτικής χρήσης, η αλλαγή στον εμπορικό νόμο, αλλά και η εφαρμογή της νομοθεσίας για την μεταφορά των επικίνδυνων εμπορευμάτων. Έχουν επιλυθεί κάποια από αυτά;

Η Πανελλήνια Ένωση Επιχειρήσεων Διαμεταφοράς – ΠΕΕΔ – στα 20 χρόνια λειτουργίας της διαβιβάζει με κάθε αφορμή στα αρμόδια Υπουργεία τις πάγιες θέσεις και τα αιτήματά της με στόχο τον εκσυγχρονισμό του συνόλου της μεταφοράς.

Ο εκσυγχρονισμός των διαμεταφορικών επιχειρήσεων, ως τμήμα της εφοδιαστικής αλυσίδας, προϋποθέτει καθετοποιημένη δομή, δηλαδή ενιαία οργάνωση, από τη διαλογή και την επαναδρομολόγηση, μέχρι τη διανομή και την ολοκλήρωση της αποστολής. Είναι παράλογο μια επιχείρηση να μην μπορεί να διανείμει αστικά τα εμπορεύματα που διαχειρίζεται, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα που υπάρχουν διαφορετικοί περιορισμοί στις ώρες τροφοδοσίας, αναλόγως την επιχείρηση που τροφοδοτείται. Εξάλλου σε επαγγέλματα ταχυδρομικής φύσεως που υποκλέπτουν μεταφορικό έργο από τους διαμεταφορείς, χορηγούνται ΦΙΧ για διανομή εμπορευμάτων. Το θέμα αυτό δεν έχει επιλυθεί και δυστυχώς η πάγια θέση μας, για τη χορήγηση φορτηγών ιδιωτικής χρήσεως, τείνει να συνδεθεί με την πολιτική απελευθέρωσης των μεταφορών.

Νομοθετικές αλλαγές στον εμπορικό νόμο για θέματα που αφορούν τη μεταφορά απαιτούν γενικότερη αναθεώρησή του. Πρόθεση γενικής αλλαγής δεν υπάρχει. Η λύση που προτείνουμε είναι η υιοθέτηση της συνθήκης CMR και στις εσωτερικές μεταφορές, ώστε να διασφαλιστεί και να περιορισθεί η ευθύνη του μεταφορέα με συνυπευθυνότητα αποστολέα κι εντολέα, να ορισθεί ο χρόνος αναμονής (σταλία) στη χερσαία μεταφορά στα πλαίσια νέας οργανωτικής δομής της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Η μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων, οργανώνεται στην Ελλάδα βάσει της συνθήκης ADR. Ο έλεγχος της μεταφοράς, όμως, δε διενεργείται από κατάλληλα ενημερωμένα κλιμάκια, με αποτέλεσμα είτε να επιβάλλονται άδικα πρόστιμα, είτε να υπάρχει ελαστικότητα. Έτσι δεν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες για επενδύσεις σε εξειδικευμένα οχήματα, εξοπλισμό και εκπαίδευση προσωπικού.

Αντιμετωπίζουμε επίσης προβλήματα στις συνδυασμένες μεταφορές, που δυστυχώς δεν επιλύονται.

Έτσι μια οδική μεταφορά που υπόκειται στην ADR και πρέπει να ταξιδέψει στα νησιά, δεν είναι διασφαλισμένη, αφού για το θαλάσσιο κομμάτι της υπόκειται σε άλλες αυστηρότερες διατάξεις. Χειρότερα όμως είναι τα δεδομένα όταν υποχρεώνονται τα εν λόγω φορτηγά να επιβιβαστούν σε επιβατηγά οχηματαγωγά, αφού υπάρχουν νησιά που η ναυτιλία μας δε δρομολογεί Ro-Ro για τη μεταφορά των επικίνδυνων φορτίων. Όλα αυτά είναι γνωστά στα υπουργεία, αλλά σε ενδεχόμενο ατύχημα όλοι «κατά περίεργο τρόπο» θα ζητούν ευθύνες από τους μεταφορείς, αποποιούμενοι τις δικές τους ενώ έχουν πλήρη γνώση του θέματος.

2. Ποια είναι η στάση του υπουργείου Μεταφορών στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος σας; Ποια είναι τα αιτήματά σας για την εύρυθμη λειτουργία του κλάδου σας;

Το Υπουργείο Μεταφορών γνωρίζει τα προβλήματα του κλάδου, αλλά οι ενέργειές του δεν έχουν συνέχεια. Θέματα που βρίσκονταν σε πορεία επίλυσης, με αποφάσεις έτοιμες προς υπογραφή, δεν ολοκληρώθηκαν λόγω αλλαγής της ηγεσίας του. Ίσως και τα Διευθυντικά Στελέχη του Υπουργείου να μην εισακούονται. Η τελευταία επαφή που είχαμε, οδήγησε στην παράταση της προσωρινής αδειοδότησης των επιχειρήσεών μας, εξαιτίας της χρονοβόρας και δύσκολης διαδικασίας εξεύρεσης κατάλληλων χώρων, σύμφωνους με τις χωροταξικές διατάξεις και τις χρήσεις γης, ώστε να υπάρξει ο κατάλληλος χρόνος για να μετεγκατασταθούμε σε επιτρεπτές χρήσεις γης και να λειτουργούμε με τη μέγιστη δυνατή απόδοση, χωρίς πρόσθετες περιβαλλοντικές οχλήσεις. Η υπόσχεση δόθηκε στις αρχές του έτους, ενώ νομοθετικά ρυθμίστηκε τον Οκτώβριο.

Τώρα είμαστε σε φάση διερεύνησης λύσεων για τη μεταστέγαση των επιχειρήσεών μας που να είναι βιώσιμη. Στο σημείο αυτό επιζητούμε τη βοήθεια της πολιτείας. Μόνο εκείνη μπορεί να οριοθετήσει χώρους είτε σε εμπορευματικά κέντρα, είτε αυτόνομα αλλά πάντα συγκεντρωμένα διότι αυτού του είδους η μεταφορική διαδικασία χαρακτηρίζει την ελληνική οικονομία. Η σημειακή χωροθέτηση των υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας, σε νέες σύγχρονες εγκαταστάσεις θα βοηθήσει την ανάπτυξη της Ελλάδας ως διαμεταφορικό κόμβο της Ευρώπης και θα βάλει τέλος σε αυτό το χάος που επικρατεί σήμερα.

Η γενικότερη οργάνωσης της εφοδιαστικής αλυσίδας απαιτεί, επίσης, θεσμική κατοχύρωση και οριοθέτηση και των τεσσάρων τομέων της εφοδιαστικής αλυσίδας, δηλαδή διαχείρισης πρώτων υλών στην παραγωγή, μεταφοράς, διαμεταφοράς και τέλος εργασιών τερματικού σταθμού. Σήμερα, θεσμοθετημένη είναι μόνο η μεταφορά με το νόμο 383 του 1976, ενώ σε επίπεδο αγοράς μόνο οι εργασίες σε τερματικό σταθμό έχουν εκσυγχρονισθεί. Επίσης καθετοποίηση της δομής της εφοδιαστικής αλυσίδας εντάσσοντας σε αυτήν και τον τομέα διαμεταφοράς, που εντέχνως αποκρύπτεται, ίσως επειδή οι υπηρεσίες logistics δεν είναι σε θέση να υποστηρίξουν όλους τους τομείς.

Οι πάγιες αυτές θέσεις μας θα αναλυθούν και στη συσταθείσα επιτροπή του ΥΜΕ για την εφοδιαστική αλυσίδα.

3.Πού οφείλεται κατά την άποψή σας, το γεγονός ότι ο τομέας της διαμεταφοράς βρίσκεται αντιμέτωπος με τα ίδια προβλήματα εδώ και χρόνια;

Όπως αναφέρθηκε ήδη, η ανυπαρξία θεσμικού πλαισίου παροχής υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας οδηγεί σε ευρύτερα οργανωτικά προβλήματα. Η πολιτεία δεν σχεδιάζει ως οφείλει την ευρύτερη μεταφορά, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν οι κατάλληλες επενδύσεις σε έναν ρευστό χώρο. Η ανυπαρξία σχεδιασμού και θέσεων της πολιτείας καταλήγει σε οργανωτικές αδυναμίες των επιχειρήσεων που δεν έχουν οδηγό ανάπτυξης.

Οι δικές μας ευθύνες ως διαμεταφορείς είναι οργανωτικής φύσεως. Αντί για συγχωνεύσεις και συνεργασίες που θα δημιουργήσουν βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, έχουμε μεμονωμένες επεκτάσεις με αμφίβολη αποτελεσματικότητα, μιας και οι ιδιαιτερότητες των τοπικών κοινωνιών δεν αφήνουν περιθώρια μείωσης του κόστους.

Βέβαια και όσες διαμεταφορικές επιχειρήσεις συνεργάστηκαν με παράλληλη μεταστέγαση δεν έτυχαν επιχειρηματικής επιβεβαίωσης, λόγω της ανάπτυξής τους εκτός της σημειακής θέσης του Βοτανικού, χώρου σχεδόν απόλυτης διαμεταφορικής δραστηριότητας μέχρι σήμερα.

Έτσι θεσμικοί και χωροταξικοί λόγοι απέτρεψαν επενδύσεις σε ολοκληρωμένες καθετοποιημένες υπηρεσίες.

Αλλαγή κλίματος θα υπάρξει όταν η πολιτική ηγεσία διεκδικήσει την αναγνώριση της θέσης τής Ελλάδος στην ευρωπαϊκή διαμετακόμιση, και κατοχυρώσει θεσμικά τους τομείς της εφοδιαστικής αλυσίδας, όταν οι παραγωγικές και εφοδιαστικές επιχειρήσεις αρχίσουν να συνεργάζονται σε κοινό έλεγχο ροής των προϊόντων, σε κοινή διαχείριση υπηρεσίας και πληροφορίας, σε συμβατότητα του λογισμικού, σε ιχνηλασιμότητα, σε ενιαία νομική και φορολογική αντιμετώπιση του φορτίου μέσω ενιαίας φορτωτικής και φυσικά στην ανάπτυξη εμπιστοσύνης ανάμεσα στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις.

4. Η παγκόσμια οικονομική κρίση, εκτιμάτε ότι θα επηρεάσει, και αν ναι, σε ποιο βαθμό, τις επιχειρήσεις διαμεταφοράς ;

Η οικονομική ύφεση οδηγεί σε μείωση του παραγόμενου εισοδήματος, μείωση της κατανάλωσης και αντίστοιχη μείωση του εφοδιασμού της αγοράς. Από την άποψη αυτή σαφώς και επηρεαζόμαστε.

Λύση θα ήταν το άνοιγμα των υπηρεσιών μας ως ενδιάμεσος κόμβος ευρωπαϊκών προορισμών σε ευρωπαϊκές αφίξεις. Η μετατροπή της ελληνικής μεταφοράς από παραδοσιακή σε διαμετακομιστική ή και συνδυασμένη απαιτεί επενδύσεις και πόρους που δύσκολα βρίσκονται σε περιόδους ύφεσης.

Λύση θα ήταν η εκ νέου συγκέντρωση των παραγωγικών μονάδων σε εγγύτερες περιοχές, όπου το τρέχον κόστος (εργάτες, ενέργεια και μεταφορά) να διατηρείται σε κάποια ανεκτά επίπεδα, ώστε να δώσει πόρους στο εγχώριο εργατικό δυναμικό για να καταστεί και πάλι καταναλωτής ξεκινώντας έτσι τον κύκλο ανάπτυξης. Η ισορροπία στο δίλημμα ανάμεσα στις επενδύσεις παγκόσμιας κλίμακας (globalization) έναντι των επενδύσεων τοπικής κλίμακας (localization) δεν είναι εύκολο να ανατραπεί, όσο τα κεφάλαια των επιχειρήσεων είναι δεσμευμένα σε τραπεζικά προϊόντα που αποτρέπουν τον επανασχεδιασμό πολίτικής ανάπτυξης των εταιριών.

Εν μέσω κρίσης θα έπρεπε να αναρωτηθούμε αν τελικά αξίζει να επενδύσουμε στη διαμετακόμιση, όταν στα τόσα χρόνια αναπτυσσόμενης οικονομίας δεν έγινε τίποτα. Στις περιόδους αυτές μόνο το κράτος μπορεί να δώσει ώθηση στην αποκλιμάκωση, διοχετεύοντας πόρους στις αντίστοιχες υποδομές.

Ιστορικά, η Ελλάδα υπήρξε πάντα διαμετακομιστικός και εμπορικός κόμβος και είναι ευκαιρία και πάλι να αποκτήσουμε ποιοτική και οργανωμένη μεταφορά.

Σήμερα, το σύγχρονο ισοζύγιο εμπορευματικών ροών ανατρέπεται και σίγουρα δε θα έχει τους ίδιους ρυθμούς ανάπτυξης την ερχόμενη 5ετία. Η υπέρογκη και απρόβλεπτη αύξηση του πετρελαίου μειώνει την κατανάλωση, και σίγουρα τις εμπορευματικές εισροές. Λογικά, θα υπάρξει προσαρμογή σε μικρότερες ακτίνες εφοδιασμού με απαιτήσεις ακόμα υψηλότερης απόκρισης, ενώ θα συνδεθεί η ανάπτυξη των επιχειρήσεων με τη συμμετοχή τους σε μια αξιόπιστη εφοδιαστική αλυσίδα.

Επειδή πρακτικά οι υπηρεσίες logistics παρέχονται από τρίτους, έχουμε όλο και περισσότερες επιχειρήσεις να αναζητούν συνεργασία με ειδικούς του χώρου, ήδη οργανωμένους, ώστε να βελτιστοποιήσουν την ταχύτητα του εμπορεύματος από την παραγωγή στην κατανάλωση. Έτσι, μειώνονται τα «εκτός αγοράς φορτία που ταξιδεύουν» και η επιχείρηση λειτουργεί με λιγότερες προβλέψεις, μειώνοντας το ρίσκο, αφού αποκτά γρηγορότερα αντανακλαστικά στις τρέχουσες απαιτήσεις.