Χώροι εγκατάστασης και αθέμιτος ανταγωνισμός. Απρίλιος 2008
 
Ναυτεμπορική, Μεταφορές-Αποθήκη-Logistics, Απρίλιος 2008
Συνέντευξη στο Φάνη Ζώη
Ιωάννης Σιαμάς: Χώροι εγκατάστασης και αθέμιτος ανταγωνισμός βασικά προβλήματα των διαμεταφορέων
 
Η βιώσιμη και οριστική λύση στο θέμα της εγκατάστασης και λειτουργίας των διαμεταφορικών επιχειρήσεων σε χώρους με επαρκείς υποδομές και με τον απαιτούμενο σεβασμό στο περιβάλλον περιλαμβάνεται στα κυριότερα αιτήματα των διαμεταφορέων εθνικών μεταφορών. Στην πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Ν» από τη θέση του προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Επιχειρήσεων Διαμεταφοράς (ΠΕΕΔ) ο κ. Ιωάννης Σιαμάς αναφέρει:
- Ποιος ο ρόλος των επιχειρήσεων του κλάδου;
- «Οι ελληνικές διαμεταφορικές επιχειρήσεις επιτελούν συνοπτικά το παρακάτω έργο:
* Οργανώνουν τη μεταφορά στηρίζοντας την τροφοδοσία της αγοράς, των παραγωγικών, μεταποιητικών και μη επιχειρήσεων σε όλη τη χώρα και σε ποσοστό τουλάχιστον 80%.
* Αναλαμβάνουν τη μεταφορά των εμπορευμάτων από πόρτα σε πόρτα (επί αποδείξει, βάσει φορολογικών στοιχείων).
* Περισυλλέγουν εμπορεύματα από διάφορους αποστολείς προς διάφορους προορισμούς, τους οποίους εξυπηρετούν με μικρά Φορτηγά Δημόσιας Χρήσης (ΦΔΧ) ιδιοκτησίας τρίτων.
* Συγκεντρώνουν για χειροδιαλογή και επαναφόρτωση, εμπορεύματα κατά προορισμό, σε κόμβο μεταφοράς.
* Μεταφέρουν σε βασικούς προορισμούς και διανέμουν με τον αντίστροφο τρόπο και πάλι εμπορεύματα, με μικρά ΦΔΧ τρίτων.
* Απασχολούν πανελλαδικά περί τους 8.000 εργαζόμενους, εκ των οποίων οι 5.000 στην περιοχή της Αττικής καθώς και πολύ μεγάλο αριθμό συνεργαζόμενων οδηγών ΦΔX τρίτων.»
- Ποια θεωρείται ως τα σημαντικότερα προβλήματα της Διαμεταφοράς;
- «Η εμπορευματική μεταφορά διενεργείται κατά κύριο λόγο, με μεγάλα ΦΔΧ με ομαδοποίηση (groupage) εμπορευμάτων προς βασικούς προορισμούς, π.χ. Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, κ.λπ. Το groupage διενεργείται σε κεντρική αποθήκη και για τη διανομή ακολουθείται η αντίστροφη διαδικασία σε αποθήκη του προορισμού.
Για τη λειτουργία των εγκαταστάσεων των επιχειρήσεων του κλάδου, ισχύουν οι διατάξεις του Π.Δ. 79/2004. Ωστόσο, κατά την εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας, προκύπτουν ορισμένα πρακτικά προβλήματα.
Συγκεκριμένα, κατά τη διαδικασία ίδρυσης και λειτουργίας σταθμών φορτηγών αντιμετωπίζονται προβλήματα με τις αμφισβητούμενες χρήσεις γης, η πολυδαίδαλη νομοθεσία της οποίας καθιστά δύσκολη και χρονοβόρα την εξεύρεση κατάλληλων χώρων.
Οι λίγοι και διάσπαρτοι χώροι υποδοχής, που θεωρούνται ως κατάλληλοι βάσει των όρων χρήσης γης, αυξάνουν τον κυκλοφοριακό φόρτο του λεκανοπεδίου και παράλληλα αυξάνουν την περιβαλλοντική επιβάρυνση, αυξάνουν τα συνολικά διανυθέντα από τα ΦΔΧ χιλιόμετρα, μειώνουν την αποτελεσματική διακίνηση εμπορευμάτων αλλά παράλληλα αυξάνουν το κόστος διακίνησης, μετακυλύοντάς το στην κατανάλωση με επιβάρυνση του πληθωρισμού.
Η περισυλλογή-διανομή των εμπορευμάτων στον αστικό ιστό της πόλης, γίνεται σήμερα με μικρά ΦΔΧ, ιδιοκτησίας τρίτων, λόγω της απαγόρευσης εισόδου των ΦΔΧ άνω των 8 τόνων.
Δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ αφενός του κλάδου των διαμεταφορέων και αφετέρου των ομοειδών επιχειρήσεων και των συναφών επαγγελμάτων, όπως:
- οδικών μεταφορέων (ιδιοκτήτες φορτηγών Δ.Χ.) που είναι τα μέσα διενέργειας της διαμεταφοράς που ενεργούμε.
- Ταχυδρομικής φύσης (ΕΛΤΑ, ταχυμεταφορές οι οποίοι μεταφέρουν πλην φακέλων και εμπορεύματα).
- Επιβατικής μεταφοράς (ΚΤΕΛ με παράλληλη μεταφορά εμπορευμάτων εκτός των επιβατών)».
- Αντιμετωπίζει ο κλάδος σας ανταγωνισμό;
«Oι διαμεταφορικές επιχειρήσεις μεταφέρουν εμπορεύματα ακόμα και στον αστικό ιστό, με μεταφορικά μέσα τρίτων (ΦΔΧ) τη στιγμή κατά την οποία:
* Οι ταχυμεταφορείς διαθέτουν ΦΙΧ για τη διανομή των εμπορευμάτων που μεταφέρουν εντός του αστικού δακτυλίου των πόλεων. Ο αθέμιτος ανταγωνισμός έγκειται στο αυξημένο κόστος διανομής στον αστικό δακτύλιο το οποίο καλούνται οι διαμεταφορικές επιχειρήσεις να επιβαρυνθούν, μετακυλύοντας το κόστος αυτό στην κατανάλωση.
* Τα ΚΤΕΛ εκτελούν μεταφορές δεμάτων σαν πάρεργη απασχόληση που σε μερικές φορές υποκαθιστά το έργο της μεταφοράς επιβατών. Έλεγχος επί του περιεχομένου δεν υπάρχει αφού διακινείται με αποδείξεις λιανικής. Η διαδικασία αυτή ενέχει κινδύνους για την ασφάλεια των επιβατών. Ομοίως επικίνδυνο θα ήταν αν οι μεταφορείς επιβίβαζαν επιβάτες. O αθέμιτος ανταγωνισμός έγκειται στην αλλαγή του ρόλου των ΚΤΕΛ από τη βασική τους δραστηριότητα, που είναι φυσικά η μετακίνηση επιβατών. Είναι χαρακτηριστικό ότι συχνά εκτελούνται δρομολόγια με ελάχιστους επιβάτες αλλά με πάρα πολλά (έως και 200) δέματα.
* Οι οδικοί μεταφορείς που έχουν στην ιδιοκτησία τους πάνω από ένα ή δύο ΦΔΧ, λειτουργούν ως λάθρα διαμεταφορείς, αλλά στα προστατευμένα πλαίσια λειτουργίας των μεταφορέων. Ο αρχικός λόγος χορήγησης της αδείας παύει να υπάρχει και ο βιοπορισμός του μεταφορέα μετατρέπεται σε καλυμμένη διαμεταφορική δραστηριότητα.»
- Άλλα θέματα που σας απασχολούν;
- «Κατά την εκτέλεση εσωτερικών εμπορευματικών μεταφορών απαιτείται Δελτίο αποστολής του αποστολέα καθώς και Φορτωτική. Όμως στους ταχυμεταφορείς και στα ΚΤΕΛ το Δελτίο Αποστολής δεν έχει ορισθεί ως απαραίτητο. Συνεπώς υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς από τις κατηγορίες αυτές, εμπορευμάτων χωρίς παραστατικά, δηλαδή παράνομα.
Επίσης, σε ό,τι αφορά στην ασφάλεια και την ευθύνη της μεταφοράς, στην εσωτερική μεταφορά ισχύουν οι διατάξεις του εμπορικού νόμου, με πλήρη την ευθύνη του μεταφορέα, βασιζόμενο στα στοιχεία (συνοδευτικά μεταφοράς) του ΚΒΣ.
Στην ευρωπαϊκή μεταφορά ισχύει περιορισμένη ευθύνη του μεταφορέα, με συνυπευθυνότητα αποστολέα ή παραλήπτη, σύμφωνα με τη συνθήκη CMR. Έτσι η ελληνική διαμεταφορά βρίσκεται σε μειονεκτικότερη θέση σε σχέση με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή, και διερωτώμεθα αν είναι «Άλλο Ελλάδα και άλλο Ευρώπη».
- Ποια είναι τα αιτήματά σας από την Πολιτεία;
«Είναι απαραίτητο, ο κλάδος μας να λειτουργεί μέσα σε πλαίσια υγιούς ανταγωνισμού ως προς τις συναφείς επιχειρήσεις που προαναφέραμε.
Έτσι θεωρούμε ως απαραίτητο:
* Τη χορήγηση άδειας ΦΙΧ έως 4 τόνους στις διαμεταφορικές επιχειρήσεις, για τις αστικές και μόνο μεταφορές, όπως ήδη χορηγούνται και στις ταχυμεταφορικές εταιρείες και στα ΕΛΤΑ. Η σημερινή κατάσταση αυξάνει το κόστος μεταφοράς μετακυλίοντάς το στην κατανάλωση, αφού σε όλες τις πόλεις απαγορεύεται η φορτοεκφόρτωση εμπορευμάτων
* Η σύμβαση CMR να επεκταθεί και στις εσωτερικές μεταφορές στην Ελλάδα, υιοθετώντας τις προϋποθέσεις που αυτή θέτει για τις ενδοευρωπαϊκές μεταφορές και στις μεταφορές στην ενδοχώρα. Ιδιαίτερα τώρα που η χώρα μας έχει και χερσαία ευρωπαϊκά σύνορα η διεύρυνση αυτή κρίνεται απολύτως απαραίτητη. Με τη λύση αυτή θα δημιουργηθεί ενιαίο πλαίσιο αντιμετώπισης δικαστικών προβλημάτων που προκύπτουν από τη διαφοροποίηση της νομοθεσίας, π.χ. όριο ευθύνης μεταφορέα.
* Τη χωροθέτηση συγκεκριμένων περιοχών (Εμπορευματικά Κέντρα Ν.3333/2005 στα οποία θα εγκατασταθούν οι διαμεταφορικές επιχειρήσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 79/2004) σε περιοχές οι οποίες θα πληρούν τις προϋποθέσεις βιώσιμης ανάπτυξης, εξυπηρετώντας παράλληλα και ευρύτερους κοινωνικούς στόχους, με κατάλληλη οδική υποδομή για την επικοινωνία με τον αστικό ιστό, δεδομένου ότι η διάσπαρτη λειτουργία τους σε όλο το λεκανοπέδιο δημιουργεί προβλήματα αύξησης του κόστους διανομής και περισυλλογής εμπορευμάτων, πραγματοποίηση περισσοτέρων χιλιομέτρων με περισσότερες στάσεις, περιβαλλοντική επιβάρυνση, αύξηση κυκλοφοριακού φόρτου του αστικού ιστού κ.λπ. Με τη λύση αυτή θα εξασφαλισθεί η κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση των αστικών ιστών των πόλεων και η περιβαλλοντική προστασία των ήδη βεβαρημένων πόλεων.
* Τη βιώσιμη και οριστική λύση στο θέμα της εγκατάστασης και λειτουργίας των επιχειρήσεων σε χώρους με επαρκείς υποδομές και με τον απαιτούμενο σεβασμό στο περιβάλλον, τη δημιουργία εμπορευματικών πάρκων με χρηματοδότηση της πολιτείας κ.λπ.
* Άμεσες αποφάσεις, ώστε να διευκολυνθεί η μετακίνηση των Διαμεταφορικών Επιχειρήσεων σε σύγχρονα εμπορευματικά κέντρα. Η ΠΕΕΔ υποστηρίζει πως χρέος όλων είναι μια βιώσιμη (τεχνοκρατικά, κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά) λειτουργία του κλάδου, μέσα στο πλαίσιο της υφιστάμενης νομοθεσίας καθώς και:
- η αποτελεσματικότερη διακίνηση των εμπορευμάτων στους νέους χώρους, χωρίς κλυδωνισμούς της αγοράς
- η μικρότερη δυνατή κυκλοφοριακή και περιβαλλοντική επιβάρυνση του λεκανοπεδίου και της επικράτειας
- η μικρότερη επιβάρυνση κόστους διακίνησης που μετακυλίεται στον πληθωρισμό, με τελικό αποδέκτη τον καταναλωτή.
Χρέος όλων είναι μια βιώσιμη (τεχνοκρατικά, κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά) λειτουργία του κλάδου, μέσα στο πλαίσιο της υφιστάμενης νομοθεσίας.»