Cargo Plus, Μάιος 2008

 

Χρόνια Προβλήματα Διαμεταφοράς 

 

H Πανελλήνια Ένωση Επιχειρήσεων Διαμεταφοράς (ΠΕΕΔ) δημιουργήθηκε πριν από 20 χρόνια, με στόχο την εκπροσώπηση του κλάδου και την επίλυση των χρόνιων προβλημάτων των μελών του. Επί 20 χρόνια οι διοικήσεις της ΠΕΕΔ οργάνωσαν το θεσμικό πλαίσιο της διαμεταφοράς και δημιούργησαν στέρεες βάσεις για την από κοινού διεκδίκηση των αιτημάτων τους. Το νέο Προεδρείο καλείται σήμερα να στηρίξει τις επιτυχίες των προκατόχων του, αλλά και να συνεισφέρει στις νέες προκλήσεις ανάπτυξης της Ευρώπης στα Βαλκάνια.

 

Η Ελλάδα αποτελεί, από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, βασικό διαμεταφορικό κόμβο καθώς αναπτυσσόταν ιστορικά μέσω του εμπορίου. Σήμερα, σε επιστημονικό πια επίπεδο οι διαμεταφορείς οργανώνουν τη μεταφορά έτσι που να ωθούν και να περιφρουρούν τους επιχειρηματικούς εμπορικούς στόχους του ελληνικού εμπορίου αλλά και του διερχόμενου ευρωπαϊκού.

 

Παρά το γεγονός ότι η λειτουργία των πρώτων διαμεταφορικών επιχειρήσεων χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950, οι απαιτήσεις που έθετε η πολιτεία για την ίδρυσή τους περιορίζονταν μόνο στην έναρξη δραστηριότητας στην εφορία και στην καταβολή των φορολογικών τους υποχρεώσεων. Έκτοτε, οι Διαμεταφορικές  επιχειρήσεις επίσημα αδειοδοτήθηκαν για πρώτη φορά και προσωρινά το 2004 με σκοπό να βρεθεί σε διάστημα 4 ετών κατάλληλος χώρος νόμιμης λειτουργίας. Αυτό προϋπέθετε ότι οι επιχειρήσεις αυτές θα μετεγκατασταθούν σε ειδικά οριοθετημένους χώρους δηλαδή σε εμπορευματικά κέντρα του Ν.3333/2006. Τέτοιοι χώροι αφενός δεν έχουν δημιουργηθεί ακόμα κι αφετέρου δεν υπάρχει καμία νομική πρόβλεψη ώστε οι λειτουργούσες επιχειρήσεις να μετεγκαθίστανται εκεί. Σύμφωνα με το νέο εθνικό χωροταξικό σχέδιο, το ΥΠΕΧΩΔΕ θα αναλάβει πρωτοβουλίες για τη δημιουργία εμπορευματικών κέντρων, εντάσσοντας τις επιχειρήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας «αποκλειστικά» σε εμπορευματικά κέντρα, καταργώντας στην πράξη το ΠΔ 79/2004 βάσει του οποίου λειτουργούμε σήμερα. Η ΠΕΕΔ, μετά από απόφαση των οργάνων της, έχει ήδη ταχθεί υπέρ των ενιαίων χώρων με παράλληλη λειτουργία και των άλλων νόμιμων εγκαταστάσεων.

Παράλληλα, τάσσεται υπέρ της ουσιαστικής εφαρμογής του ΠΔ 79/2004, υπό συνθήκες λειτουργικές και επιχειρησιακές που προσφέρονται εντός κάθε εμπορευματικού κέντρου.

Μέχρι σήμερα, αρκετές επιχειρήσεις διαμεταφοράς έχουν ήδη λάβει την προσωρινή αδειοδότηση μέσω των αρμόδιων Νομαρχιών, ενώ παράλληλα δεν είναι λίγες αυτές που ακόμα δεν προσαρμόσθηκαν στο ισχύον καθεστώς. Ωστόσο η αντιμετώπιση από το κράτος είναι κοινή και για τους νόμιμους και για τους παράνομους. Έτσι, ο Νόμος δεν εφαρμόζεται, δημιουργώντας προβλήματα στις νομίμως λειτουργούσες. Ακόμα και αν η απραξία του κράτους, με τη δικαιολογία του μεταβατικού σταδίου, δεν οφείλεται σε πρόθεση, δίνει ωστόσο την εντύπωση της εσκεμμένης αποστασιοποίησης. Εάν η Πολιτεία έχει την πρόθεση να μας εντάξει σε εμπορευματικά κέντρα ώστε να οργανωθεί ορθολογικά η μεταφορά, δημιουργούνται ερωτήματα γιατί δεν προκηρύσσει αντίστοιχους διαγωνισμούς.

Η κυβέρνηση έχει αναλάβει δέσμευση για την παράταση λειτουργίας των υφιστάμενων διαμεταφορικών επιχειρήσεων, μέχρι τις 31-12-2010 οπότε και οι διαδικασίες του νέου χωροταξικού θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί, κάτι που δεν αναμένεται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που θέτει το νέο σχέδιο νόμου. Ο ενδιάμεσος χρόνος δεν επαρκεί για την ολοκλήρωση των διαδικασιών χωροθέτησης αλλά, τουλάχιστον, ας έχουμε κάποιες ενδείξεις για την πορεία χωροθέτησης των νέων χώρων υποδοχής.

Η λύση που θα επιλεγεί θα πρέπει να είναι μακροχρόνια, μόνιμη και φυσικά νόμιμη. Η νομιμότητα εξασφαλίζεται (προσωρινά και πάλι) με την παράταση της αδείας, η μονιμότητα όμως όχι. Για το λόγο αυτό πρέπει τόσο οι επιχειρήσεις του τομέα όσο και η Πολιτεία, να είμαστε προετοιμασμένοι για τις ενέργειές μας όταν λήξει η μεταβατική περίοδος.

Σήμερα, εξ αιτίας της πολύχρονης αδιαφορίας των συναρμοδίων υπουργείων Πολιτείας δεν έχουν ορισθεί προϋποθέσεις για την είσοδο των επιχειρηματιών στη διαμεταφορά. Για να ισορροπήσει η αγορά θα απαιτηθεί χρόνος και ρίσκο εκ μέρους των εμπόρων για μια διαδικασία που θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί με την διασφάλιση της φερεγγυότητας και της αξιοπιστίας του διαμεταφορέα κατά την έναρξη του επαγγέλματος.

 

Η ΠΕΕΔ σχεδιάζει να εκπονήσει άμεσα μελέτη κόστους με βάση ορισμένες παραμέτρους, όπως η τιμή τονοχιλιόμετρου, η επιβάρυνση αστικής μεταφόρτωσης, το κόστος κατανομής φορτίου κατά προορισμό, τα διόδια, ο ναύλος, οι γέφυρες, η ασφάλεια εμπορεύματος, η αξία φόρτου κ.λπ. Η μελέτη αυτή θα οδηγήσει πολλούς συναδέλφους, που λειτουργούν προκαλώντας αθέμιτο ανταγωνισμό και σύντομα οδηγούνται στη χρεοκοπία ή καθίστανται αφερέγγυοι, συμπαρασύροντας κι όλον τον κλάδο σε κάτω του κόστους τιμολογήσεις. να επανεξετάσουν τη στάση τους.

Στον τομέα της συνδυασμένης μεταφοράς, παρατηρείται μια ανεδαφική προσπάθεια αξιοποίησης των 4 ειδών μεταφοράς (οδικών, πλωτών, αερίων και σταθερής τροχιάς) συνδυαστικά. Πρακτικά οι κατά ζεύγη συνδυασμοί είναι αδύνατοι αν δε μεσολαβήσει η οδική μεταφορά. Η ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να αποκτήσει άμεσα υποδομές που καθιστούν δυνατή για παράδειγμα την άμεση εμπορευματική μεταφορά από αεροπορικό σε μέσο σταθερής τροχιάς ή πλωτό. Ο ρόλος του διαμεταφορέα γίνεται ακόμα πιο απαραίτητος και σημαντικός στη νέα αυτή προσπάθεια ανάπτυξης της Ελλάδας ως εμπορευματικού κόμβου της ΝΑ Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, των Ευρωπαϊκών Βαλκανίων και του Εύξεινου Πόντου.

Όσον αφορά την ασφάλιση των μεταφερομένων εμπορευμάτων, η διαφοροποίηση της ευθύνης του διαμεταφορέα μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής μεταφοράς μας βρίσκει αντίθετους. Στόχος μας είναι η σύμβαση CMR να καλύπτει και την εσωτερική μεταφορά. Σχετικά με τη νομιμότητα της μεταφοράς, ο έλεγχος ασφαλείας των επικίνδυνων φορτίων ADR, ο υγειονομικός έλεγχος των ψυχώμενων προϊόντων με FRC, ο εργασιακός έλεγχος των οδηγών με τους νέους ψηφιακούς ταχογράφους, ο φορολογικός έλεγχος των εγγράφων μεταφοράς θα διαχωρίσει τις νόμιμα και οργανωμένα λειτουργούσες επιχειρήσεις από αυτές που λειτουργούν χωρίς τις απαραίτητες προδιαγραφές. Πιστεύουνε ότι η διασφάλιση της νομιμότητας θα επιφέρει και αύξηση του κύκλου εργασιών στο σύνολο της εμπορευματικής μεταφοράς. Παράλληλα οι εμποροβιομηχανικές επιχειρήσεις όταν συγκρίνουν τα πλεονεκτήματα και τα εχέγγυα που προσφέρουν οι επιχειρήσεις μας και αφού υπολογίσουν τα κόστη που απαιτούν πλέον τα ΦΙΧ ειδικής τεχνολογίας, τα νέα εργασιακά δεδομένα αλλά και η αύξηση του πετρελαίου, αναμένεται να επιστρέψουν ξανά στη δημόσια μεταφορά.

 

Το νέο Προεδρείο της ΠΕΕΔ αντιμετωπίζει τα ζητήματα του κλάδου με τεκμηριωμένες απόψεις, πίστη στην εφαρμογή της νομιμότητας, τεχνοκρατική αντίληψη των προτάσεων με στόχο την επίλυση των προβλημάτων και με γνώμονα τις απαιτήσεις της αγοράς. Στόχος μας είναι η εξωστρεφής πολιτική που έχουμε επιλέξει, να οδηγήσει τους εμπλεκόμενους φορείς να αντιληφθούν τα οριζόντια προβλήματα του εμπορευματικού τομέα και από κοινού να δρομολογήσουμε τον τρόπο αντιμετώπισής τους.

 

Ιωάννης Σιαμάς

Logistics Engineer, MEng

Πρόεδρος ΠΕΕΔ